‘Ik wil collega-artsen prikkelen en aan het denken zetten’
Met de podcastserie ‘Licht Verteerbaar’ wil dr. Maurice Lutgens samen met MDL-arts Rachel West collega-artsen praktisch inzicht bieden in hoe andere experts omgaan met onderwerpen die voor IBD-patiënten belangrijk zijn, maar waar je als arts niet altijd zelf aan denkt. Of waar ze de tijd niet voor hebben om er diep op in te gaan. Maurice is MDL-arts in het Elizabeth-TweeSteden Ziekenhuis in Tilburg. ’’Ik vind het belangrijk dat patiënten hun leven kunnen invullen zoals zij dat willen.’’
Al op de middelbare school was Maurice Lutgens gefascineerd in biologie en de werking van het spijsverteringskanaal in het bijzonder. ’’Een oog is gewoon een oog. Maar het spijsverteringskanaal loopt van je mond tot je anus. En er zijn allerlei organen aan verbonden met elk hun eigen moleculaire en immunologische aspecten. Het is enorm divers wat daarbinnen allemaal gebeurt.’’
Tijdens zijn studie geneeskunde in Utrecht raakte hij bovendien goed bevriend met twee studenten die toevallig allebei de ziekte van Crohn hebben. ’’Dat maakte veel indruk op me. Ik zag welke invloed die ziekte heeft op het dagelijkse leven.’’
Maurice besloot daarom in zijn vierde studiejaar een brief aan dr. Bas Oldenburg te sturen, MDL-arts in het UMC Utrecht. Hij vroeg daarin of hij een onderzoeksstage mocht lopen. Daarmee wilde hij zichzelf verdiepen in de wereld van de chronische darmontstekingsziekten colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn, samen Inflammatory Bowel Disease (IBD) genoemd. Later promoveerde hij onder de hoede van Oldenburg.
‘IBD-patiënten spreken me nog steeds heel erg aan’
’’Al tijdens mijn specialisatie tot MDL-arts kreeg ik de tip dat ik in Tilburg een poli kon overnemen. En zo begon ik al meteen met een eigen praktijk met colitis ulcerosa- en crohnpatiënten. Zo ben ik deze wereld echt ingerold. Vanuit interesse en daarnaast heb ik een beetje geluk gehad.’’
‘IBD-patiënten zijn vaak mensen die voor het eerst bij je komen als ze heel jong zijn en die zeer gemotiveerd zijn om beter te worden.’
Nog altijd is het behandelen van IBD-patiënten zijn grote passie. ’’Het onderwerp heeft me nooit losgelaten. IBD-patiënten spreken me nog steeds heel erg aan. Het zijn vaak mensen die voor het eerst bij je komen als ze heel jong zijn en die zeer gemotiveerd zijn om beter te worden.’’
IBD los je bovendien volgens Maurice niet op met een pil. ’’Je blijft mensen dus zien. Ik ben een sociale dokter en ik vind het prettig om patiënten lang te kunnen volgen in hun leven. Je groeit door de jaren heen naar elkaar toe.’’
Kijken naar levensfase
Maurice is groot voorstander van samen beslissen. Hij vindt het belangrijk dat IBD-patiënten een zo normaal mogelijk leven kunnen leiden. ’’Ik vind het belangrijk om patiënten serieus te nemen. Ik wil niet vasthouden aan het feit dat een bepaalde behandeling medisch gezien het beste voor hen is en dat ze die dus moeten volgen. Het kan zijn dat die niet bij hen en hun leven past.’’
Hij stelt dat het bij het inrichten van een behandelplan dan ook belangrijk is om te kijken naar de leeftijd en de levensfase van de patiënt. ’’Hebben ze een gezin of niet? Is er een kinderwens? Werken ze de hele dag op kantoor of reizen ze veel? Deze factoren bepalen mede welke behandeling goed is. Stel dat je continu de wereld overvliegt en veel van huis bent, dan heb je niets aan een behandeling waarvoor je elke paar weken naar het ziekenhuis moet. In zo’n geval kijk ik samen met een patiënt naar mogelijke alternatieven. Om uiteindelijk samen tot een keuze te komen die het best past.’’
Maurice Lutgens vertelt dat hij anderhalf jaar geleden door Pfizer werd gevraagd om mee te werken aan een podcastserie over onderwerpen die een belangrijke rol spelen in het dagelijks leven van mensen. Maar die vaak niet in de spreekkamer aan bod komen. De podcastserie ‘Licht Verteerbaar' presenteert hij samen met zorginnovator Bob Krijnen.
’’Het idee voor een podcastserie sprak me meteen enorm aan. Omdat ik zelf ook in mijn spreekkamer merk dat allerlei onderwerpen onbelicht blijven. Je hebt maar twintig minuten per nieuwe patiënt en tien per controlegesprek. Dat is te kort, terwijl bepaalde onderwerpen wel belangrijk zijn voor mensen en waar je zelf ook wel meer aandacht voor zou willen hebben.’’
‘Een podcastserie sprak me meteen enorm aan. Ik merk zelf ook in mijn spreekkamer dat allerlei onderwerpen onbelicht blijven.’
Hij vindt het waardevol dat Pfizer de ‘Licht verteerbaar’-podcastserie faciliteert. ’’Het is mooi dat geneesmiddelenbedrijven steeds beter stilstaan bij de patiënten waar ze hun werk voor doen en dat ze nadenken over wat voor hen belangrijk is. In ziekenhuizen zelf is vaak geen tijd, ruimte en geld voor dit soort initiatieven. Terwijl dit wel heel waardevol is voor collega-artsen.’’
Onderwerpkeuze
Podcastpresentatoren Bob en Maurice kwamen tot de onderwerpkeuze voor de serie in overleg met de Crohn en Colitis Ulcerosa Vereniging Nederland (CCUVN). ’’Zij hebben een enquête gehouden onder patiënten over welke onderwerpen zij belangrijk vinden. Er kwamen honderden reacties binnen.’’ De podcasts gaan elke keer over een ander onderwerp. Als eerste onderwerpen komen thema’s aan bod als IBD en seksualiteit, vermoeidheid, stress, sport en bewegen en zwangerschap.
De MDL-arts voegt toe dat de podcastserie bewust de titel ‘Licht Verteerbaar’ heeft gekregen. ’’We gaan wetenschappelijk niet enorm de diepte in, maar willen collega’s vooral prikkelen en aan het denken zetten. Het is onze bedoeling dat je er in de auto naar kunt luisteren of tijdens het hardlopen. De afleveringen duren niet te lang.’’
Collega’s bewust maken
Telkens praten Maurice en Bob met deskundigen op uiteenlopende gebieden: van seksuoloog, psycholoog, tot ervaringsdeskundige en collega MDL-arts. ’’Maar ook praten we met experts op hele andere terreinen, die je niet zo snel zou verwachten.’’
De arts heeft niet de illusie dat collega’s na het luisteren van de podcasts tijdens hun spreekuur voortaan alle tijd nemen om de onderwerpen die in ‘Licht Verteerbaar’ voorbijkomen met hun patiënten te spreken. ’’Het gaat er mij om collega’s bewust te maken van de onderwerpen die leven. Het zou mooi zijn als ze straks iets vaker bij patiënten denken ‘hé, daar is wat aan de hand…laat ik even doorvragen'. En dat ze dan iemand doorverwijzen naar de juiste hulpverlener, onder wie een psycholoog of specialist-verpleegkundige die er wel mee aan de slag kan gaan.’’
Voor hemzelf was de podcast met Henk Elzevier, uroloog en seksuoloog in het LUMC, een eyeopener. ’’Je kunt als MDL-arts wel bedenken dat er een verband bestaat tussen IBD, vermoeidheid en gebrek aan zin in seks. Maar ik had nooit bedacht dat dit ook wel eens kan worden veroorzaakt door een lagere hormoonspiegel en dat je daar iets aan kunt doen.’’
Ook patiënten kunnen er prima naar luisteren
De podcastserie is in eerste instantie bedoeld voor zorgprofessionals. Maar ook patiënten kunnen er prima naar luisteren. ’’Mensen met IBD hebben vaak veel kennis en inzicht in hun ziekte. Ik denk juist omdat ze de diagnose vaak op jonge leeftijd krijgen. Op een moment dat hun hele leven nog voor hen open ligt en dan opeens bepaalde zaken niet meer kunnen. Ze voelen dan de drive om beter te worden en gaan zich enorm in hun ziekte verdiepen.’’
Op termijn wil Maurice Lutgens ook wel podcasts speciaal voor patiënten maken. ’’Er zijn nog zoveel onderwerpen te bedenken die onbespreekbaar blijven maar wel belangrijk zijn. Zoals wat je wel en niet kunt eten. Of IBD in combinatie met je werk. Zo kunnen we waarschijnlijk eindeloos doorgaan met het maken van podcasts.’’
-
‘Ik hoop dat ik onderzoek kan doen dat van betekenis is voor mensen’
Merel Damen was stomverbaasd en blij verrast toen ze hoorde dat ze de winnares is van de Jong Talent Pfizer Prijs voor Life Sciences voor de beste afstudeerscriptie van een jonge, veelbelovende onderzoeker. Merel kreeg de award voor onderzoek naar een transportsysteem in bacteriën dat mogelijk een rol speelt bij ziekten zoals tbc, darminfecties en maagzweren. ’’Ik hoopte dat ik kans zou maken. Maar dat ik echt zou winnen? Dat had ik niet verwacht.’’
-
‘Pfizer ziet veel kansen voor digitale ontwikkelingen’
Dankzij innovatie is de gezondheidszorg enorm aan het veranderen. Dat is de vaste overtuiging van John Gordon, Head of Digital, International Developed Markets bij Pfizer. ’’Door de vergrijzing neemt de vraag aan zorg toe maar de middelen hiervoor kunnen die vraag maar moeilijk bijbenen. Daarom moeten we nieuwe dingen blijven ontwikkelen om de patiëntenzorg te kunnen blijven verbeteren.’’
-
Hoe verlies je gewicht als veertigplusser?
Misschien ben je al je hele leven op dieet en vecht je continu tegen een overgewicht van vijf, tien of meer kilo’s. Of misschien heb je nog dezelfde kledingmaat als toen je twintig was terwijl je zo ongeveer alles kunt eten wat je wil.
